گرایش سرمایهگذاران صنعتی به سرمایهگذاری در صنایع کوچک در آخرین ماه از سال ۹۳ بار دیگر تغییر کرد؛ آمار منتشر شده از تعداد مجوزهای صادر شده در اسفند ماه ۹۳ و سرمایهگذاری پیشبینی شده برای آن، حکایت از تمایل سرمایهگذاران به منظور سرمایهگذاری در صنایع کلان و سرمایه بر دارد. تعداد مجوزهای صادر شده در اسفند ماه سال گذشته ۲۲۹۸ فقره بود که نسبت به ماه قبل از آن (بهمن ماه) با ۲۴درصد رشد همراه بوده است.
میزان سرمایهگذاری پیشبینی شده برای مجوزهای صادر شده در این ماه نیز معادل ۸۳ درصد نسبت به بهمن ماه رشد داشته است. چرخش سرمایهگذاری به صنایع کلان (که بهرهبرداری از آنها معمولا به زمان بیشتری نیاز دارد) در حالی در آخرین ماه سال، بار دیگر تکرار شده که از آبان ماه تا بهمن ماه سال گذشته انگیزه سرمایهگذاری در جهت توسعه صنایع خرد بوده است. در ماه آبان سال گذشته در ابتدا سیگنالهای کاهش سرمایهگذاری صنعتی همزمان با تمایل به سرمایهگذاری در صنایع خرد مشاهده شد و این روند در ماه آذر نیز تداوم یافت. در آن زمان حمایت ناکافی از سهامداران خرد و دشواری شرایط طرح دعاوی کارآفرینان بهعنوان دو عامل عمده رویگردانی در سرمایهگذاری صنعتی اعلام شد. این دو عامل موجب شد که در گزارش بانک جهانی، رتبه ایران در شاخص حمایت از سرمایهگذاران خرد (یکی از شاخصهای سهولت کسبوکار) نیز نسبت به سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۱ پله تنزل یافته و در سال ۲۰۱۵ میلادی رتبه ۱۵۴ را در این شاخص احراز کند. تمایل به صنایع کوچک و کم سرمایه در دی و بهمن ماه سال گذشته نیز تداوم داشت؛ در این دو ماه اگرچه صدور جوازهای تاسیس با رشد همراه بود، اما سرمایه پیشبینی شده برای جوازهای تاسیس صنعتی صادره با افت مواجه شد.
عملکرد صنعتی در اسفند ماه
حال کارنامه صنعتی سال ۹۳ از رشد صدور جواز تاسیس صنعتی و سرمایه پیشبینی شده برای مجوزهای صادر شده در اسفند ماه خبر میدهد. بر اساس آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در اسفند ماه ۲۲۹۸ فقره جواز تاسیس صادر شده که نسبت به ماه قبل آن (بهمن ماه) رشد ۲۴درصدی داشته است. در بهمن ماه معادل ۱۸۵۱ فقره جواز تاسیس صنعتی صادر شده بود. میزان سرمایهگذاری پیشبینی شده برای مجوزهای صادر شده در اسفند ماه سال گذشته نیز معادل ۹۶ هزار و ۴۳۳ میلیارد ریال است که نسبت به بهمن ۸۳ درصد رشد داشته است. بر اساس آمارها، در اسفند ماه نیز در مجموع برای ۵۴ هزار و ۱۵۹ نفر اشتغال پیشبینی شده که نسبت به ماه قبل آن حدود ۴۳ درصد رشد را نشان میدهد.
آمار عملکرد صنعتی در ۱۲ ماه منتهی به اسفند ۹۳ نیز حکایت از این دارد که در مجموع در سال گذشته ۱۸ هزار و ۶۸۰ فقره جواز تاسیس صادر شده که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۲ افت حدود ۳ درصدی داشته است. اشتغال پیشبینی شده برای مجوزهای صادر شده در سال ۹۳ نیز برای ۴۳۳ هزار و ۵۶۳ نفر است که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۲، افت حدود ۱۲ درصدی دارد. در عین حال، میزان سرمایهگذاری پیشبینی شده برای کل جوازهای تاسیس که در سال گذشته صادر شده، معادل ۱۵ درصد نسبت به سال ۹۲ افت داشته است.
رشد پروانه بهرهبرداری
گزارش عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد در اسفند ماه ۴۱۰ فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی ایجادی صادر شده که نسبت به ماه قبل آن حدود ۳۰ درصد رشد داشته است. در ۱۲ماه منتهی به اسفند ماه سال ۹۳ نیز در مجموع ۳۲۵۳ فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی ایجادی صادر شده که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۲ رشد بیش از ۱۷ درصدی دارد. اشتغال پیشبینی شده برای پروانههای بهرهبرداری صنعتی در اسفند ماه نیز برای ۶۵۶۸ نفر است که نسبت به ماه ماقبل آن رشد ۹ درصدی دارد.
در مجموع در سال ۹۳ معادل ۵۱ هزار و ۳۱۷ فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی ایجادی صادر شده که نسبت به سال ۹۲ معادل ۷/ ۰ درصد رشد داشته است. در اسفند ماه سرمایهگذاری محقق شده برای پروانههای بهرهبرداری صنعتی صادر شده معادل ۶۸ درصد نسبت به بهمن رشد داشته است. در کل سال نیز میزان سرمایهگذاری محقق شده برای پروانههای بهرهبرداری صنعتی ایجادی ۷ درصد نسبت به سال ۹۲ رشد داشته است. گزارش عملکرد صنعتی نشان میدهد میزان گواهی کشف، پروانه بهرهبرداری معدن (شامل پروانههای تمدیدی و جدید)، مجوز واحدهای صنفی و مجوز نمایندگیهای خارجی در اسفند ماه ۹۳ نسبت به بهمن ماه رشد داشته است. در مقابل صدور پروانه اکتشاف، مجوز برداشت و کارت بازرگانی در اسفند ماه ۹۳ با افت همراه بوده است.
سهم گروهها از جواز تاسیس
«سایر محصولات کانی غیرفلزی»، «محصولات غذایی و آشامیدنیها»، «محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «سایر فعالیتهای خدمات مهندسی»، «محصولات فلزی فابریکی»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «ساخت ماشینآلات و تجهیزات»، «ساخت منسوجات»، «بازیافت» و «ساخت کاغذ و محصولات کاغذی» ۱۰ گروه صنعتی است که بیشترین سهم را از تعداد جوازهای تاسیس صادر شده در سال ۹۳ داشتهاند.
در سال گذشته بیشترین رشد پیشبینی سرمایهگذاری نسبت به مدت مشابه در سال ۹۲ را گروه ابزار پزشکی-اپتیکی- دقیق- ساعت به خود اختصاص داده است. بیشترین پیشبینی اشتغال در سال ۹۳ نیز در رشته فعالیت محصولات غذایی و آشامیدنیها (۷۷هزار و ۴۳۰ نفر) است.
سهم گروهها از پروانه بهرهبرداری
در مجموع طی سال ۹۳ تعداد ۳۲۵۳ پروانه بهرهبرداری در کل کشور صادر شده است که از این تعداد بیشترین واحد جدید به بهرهبرداری رسیده در ۱۰ رشته فعالیت «سایر محصولات کانی غیرفلزی»، «محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «محصولات غذایی و آشامیدنیها»، «محصولات فلزی فابریکی»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «ساخت ماشینآلات و تجهیزات»، «استخراج سایر معادن»، «ساخت کاغذ و محصولات کاغذی»، «سایر فعالیتهای خدمات مهندسی» و «ساخت فلزات اساسی» است. بیشترین سرمایهگذاری محقق شده نیز در رشته فعالیت «سایر محصولات کانی غیرفلزی» و بیشترین رشد سرمایهگذاری محقق شده نیز مربوط به گروه «ساخت کاغذ و محصولات کاغذی» است.